Gốc axit là gì? Tính chất hóa học, Ứng dụng trong đời sống

Thuật ngữ axit ban đầu rất quen thuộc trong hóa học cũng như trong nghiên cứu sinh hóa. Để bạn đọc có cái nhìn sâu hơn về rễ axit là gì cũng như ứng dụng trong đời sống, Vietchem sẽ tổng hợp những kiến ​​thức sơ bộ về rễ axit trong bài viết sau nhé!

1. Axit gốc là gì?

Axit được tạo thành từ các nguyên tử hydro và rễ axit với tỷ lệ tùy thuộc vào quá trình hóa trị của rễ axit. Do đó, gốc axit là một phần của phân tử axit sau khi tách nguyên tử hydro.

Sự tồn tại của rễ axit có thể được nhìn thấy ở nhiều môi trường khác nhau. Từ môi trường thí nghiệm với axit tinh khiết đến môi trường sống hằng ngày của con người như thực phẩm, đồ uống,…

Theo các chuyên gia, sự có mặt của axit gốc axit, có trong rượu, đồ uống có ga, thực phẩm giàu chất béo… không tốt cho sức khỏe. Nếu sử dụng lâu dài nguy cơ mắc nhiều bệnh là không thể tránh khỏi.

Hình 1: Rễ axit không tốt cho sức khỏe nếu tồn tại trong thực phẩm

2. Rễ axit là loại nào?

Việc phân loại rễ axit góp phần nghiên cứu tính chất hóa học cũng như ứng dụng của nhóm gốc axit.

2.1. Phân loại rễ axit theo cấu trúc

Dựa vào cấu trúc, rễ axit có thể được chia thành hai loại:

• Rễ axit chứa hydro: -HSO4, = HPO4, -H2PO4
• Rễ axit không chứa hydro: ☰PO4, – Cl, -NO3, = SO4

2.2. Phân loại theo nguyên tố oxy có tính axit

Dựa vào sự tồn tại của nguyên tố oxy trong rễ axit, chúng ta có thể chia rễ axit thành hai loại:

• Rễ axit oxy: -NO3, = SO4, ☰PO4

• Rễ axit không có oxy: Cl, -Br, -f, -i

Hình 2: Rễ axit được phân loại theo cấu trúc và nguyên tố oxy trong axit

3. Rễ axit hóa học là gì?

Để hiểu rễ axit là gì nắm được tính chất hóa học cơ bản của axit là đổi màu hải quỳ tím thành màu đỏ. Đồng thời, phản ứng với nhiều kim loại, bazơ, oxit bazơ và muối tạo thành hợp chất, chất mới.

3.1. Hiệu ứng với căn cứ

Rễ axit tác dụng với bazơ để tạo ra muối và nước. Phản ứng này còn được gọi là phản ứng trung tính.

Công thức chung: axit + bazơ → muối + H2O

Ví dụ: Ba(OH)2 + 2HCl → BaCl2 + 2H2O

Hình 3: Rễ axit phản ứng với bazan tạo ra muối và nước

3.2. Tác dụng với oxit bazơ

Rễ axit tác dụng với oxit bazơ để tạo ra muối và nước.

Công thức chung: axit + bazơ → muối + H2O

Ví dụ:

CuO + 2HCl → CuCl2 + H2O

Na2O + 2HCl → 2naCl + H2O

3.3. Tác dụng với kim loại

Rễ axit mỏng tác dụng với kim loại đứng sau hydro trong bảng tuần hoàn hóa học để tạo ra muối và giải phóng hydro.

Công thức chung: axit + kim loại → muối + H2

Ví dụ: 2NA + 2HCl → 2naCl + H2

3.4. Tác dụng với muối

Rễ axit tác dụng với muối, tạo ra sản phẩm kết tủa hoặc bay hơi tùy theo độ mạnh của rễ axit. Trường hợp thu được kết tủa (muối không tan) thì gốc axit tham gia phản ứng là gốc axit mạnh. Trường hợp sản phẩm thu được bằng cách làm bay hơi và hòa tan muối thì axit ban đầu có tính yếu.

Ví dụ:

K2CO3 + 2HCl → 2KCl + H2O + CO2 (khí) (H2CO3 phân hủy thành H2O và CO2)

H2SO4 + BaCl2 → BASO4 (rắn) + 2HCl

Hình 4: Rễ axit tác dụng với muối tạo ra sự bay hơi

4. Ứng dụng của một số rễ axit bazơ

Hiểu được rễ axit đang giúp chúng ta nhận thấy sự tham gia của axit trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Có một vai trò không thể thay thế trong nhiều hoạt động của con người.

4.1. Trong công nghiệp

Sự phát triển đa dạng của ngành phụ thuộc rất nhiều vào hóa chất gốc axit. Bao gồm:

• Nhờ ăn mòn nên axit được dùng để làm sạch rỉ sét, làm chất tẩy rửa bề mặt trước khi hàn.
• Làm chất điện phân trong ắc quy, ắc quy ô tô.
• Dùng để điều chế các hợp chất quan trọng khác như muối, dầu, axit.
• Dùng trong công nghiệp luyện kim, pha chế thuốc nổ.
• Dùng để sản xuất nhựa công nghiệp.
• Làm tẩy trắng cho nhiều loại nguyên liệu khác nhau.
• Sản xuất phân bón…

Hình 5: Rễ axit được sử dụng để sản xuất nhựa công nghiệp

4.2. Trong ngành thực phẩm

Sự hiện diện của rễ axit trong lĩnh vực thực phẩm được phản ánh ở các khía cạnh sau:

• Tô màu, giữ màu.
• Chất chống tạo bọt.
• Chống vón cục.
• Chất điều chỉnh độ chua, mùi vị.
• Chất chống oxy hóa.
• Chất ổn định.
• Thích ứng sữa, xử lý ngũ cốc.

4.3. Trong ngành y học

Đối với lĩnh vực y dược, axit góp phần tạo ra những bước đột phá nhất định cho sự phát triển của ngành. Ví dụ, thuốc hạ sốt aspirin có thành phần gốc axit đã được nghiên cứu, sử dụng và cho thấy tác dụng từ cuối thế kỷ 19.

4.4. Trong sinh học

Đối với cơ thể con người, đặc biệt là hệ tiêu hóa, rễ axit có vai trò vô cùng quan trọng. Đó là:

• Phá vỡ cấu trúc phức tạp của các phân tử thức ăn, tổng hợp các protein cần thiết cho cơ thể, góp phần duy trì và mang lại sự sống cho con người.
• Axit nucleic tham gia tích cực vào quá trình sản xuất DNA, RNA cũng như quá trình chuyển gen để tạo ra sua.
• Axit carbon giúp duy trì và cân bằng độ pH của cơ thể.

5. Cẩn thận với axit

Để hiểu rõ rễ axit là gì, chúng ta cần biết rễ axit tồn tại trong thế giới con người có hai mặt song song và giúp ích. Bởi bên cạnh những lợi ích, axit còn có thể gây ra những tác hại không nhỏ cho con người nếu không biết cách tiếp cận và sử dụng đúng cách.

Vì vậy, khi sử dụng axit cần tuân thủ các quy tắc an toàn sau:

• Đeo găng tay, khẩu trang, sử dụng kính và thiết bị bảo hộ khi tiếp xúc.
• Không sử dụng dụng cụ bằng kim loại để đựng axit. Luôn đậy kín và để hóa chất ở nơi khô ráo.
• Không dùng chung axit với các hóa chất khác, tránh cháy nổ.

EGroup Chemicals vừa chia sẻ đến các bạn một số kiến ​​thức sơ bộ về rễ axit cũng như rễ axit và khả năng ứng dụng trong đời sống. Nếu có thắc mắc về rễ axit hay các loại hóa chất khác vui lòng liên hệ Vietchem quaHotline: để được giải đáp cụ thể.

Chuyên mục: Hóa chất
Nguồn: EGroup Chemicals